Kolon kanseri hem dünyada hem de ülkemizde çok sık görülüyor. Giderek sıklığı artan kolon kanseri hastanın hem ömür kalitesini bozuyor, hem de tedaviye başlanılmadığı yahut geç kalındığı takdirde hayati riske yol açabiliyor. Yıllar içerisinde yavaş ilerleyen kolon kanseri, erken teşhis edildiğinde gerçek tedavi planlaması ile hastanın hayat kalitesi ve mühleti uzatılabiliyor. 45 yaş üzerindeki herkesin kolonoskopi ile tarama yaptırması, kolon kanserinin erken teşhis edilmesinde büyük rol oynuyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi İleri Endoskopi Merkezi’nden Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. A. Emre Yıldırım, “Kolon Kanseri Farkındalık Ayı”nda kolon kanseri ile ilgili bilgi verdi.
Ailesinde kolon kanseri hikayesi olanlar dikkat!
Kolon kanseri, yavaş büyüyebilir ve birinci kademelerde çoklukla belirti vermez. Fakat ilerleyen kademelerde, dışkıda kan, karın ağrısı, kabızlık yahut ishal, kilo kaybı ve yorgunluk kolon kanserinin belirtileri ortasında yer almaktadır. Kolorektal kanserlere yakalanma riski 50 yaşın üzerinde 6 ile 8 kat oranında artmaktadır. Kolon kanseri için riskli kümeler da bulunmaktadır. Ailesinde yahut 1. derece yakınlarında kolon kanseri hikayesi bulunanlar ve daha evvel kendisinde yahut ailesinde riskli polipler bulunan bireyler ve ülseratif kolit yahut crohn hastalığı üzere inflamatuar bağırsak hastalığı olanlar 45 yaşını beklemeden uygun aralıklar tarama kolonoskopileri yatırmalıdır.
Kolon kanserinin öncü durumları kolonoskopi ile ortaya çıkıyor
Kolonoskopi, kolon kanseri üzere bağırsak hastalıklarının teşhisinde ve tedavisinde çok kıymetli bir rol oynar. Kanser öncüsü poliplerin (küçük tümör gibisi oluşumlar) teşhisinde, çıkartılmasında ve kolon kanseri taraması için kullanılır. Kolonoskopi son periyotta yaygınlaştığı için, hastalığın bulunmasında konfor sağlayan tesirli bir formüldür. Kolonoskopi yaygınlaşmadığı devirde, gaitada saklı kana bakılarak kolon kanseri teşhis edilmeye çalışılmaktaydı. Kolonoskopinin yaygınlaşmasıyla birlikte, 45 yaşını beklemeden risk faktörü bulunan herkesin kolon kanseri için tarama yaptırması önerilmektedir.
İleri endoskopi uygulamaları kolon kanserini önlemede tesirli oluyor
Kolonoskopi, kolon kanserinin öncü durumlarını belirlemektedir. Kolonoskopik taramada hastadan çıkan polipin büyüklüğü, sayısı ve patolojik durumu sorgulanmaktadır. Tüm bulgulara nazaran kolonoskopik taramanın sıklığı belirlenmektedir. Kimi polipler kolonoskopi sırasında kolaylıkla çıkartılabilirken, kimileri için ise daha farklı Endoskopik Mukozal Rezeksiyon (EMR) yahut Endoskopik Submukozal Diseksiyon (ESD) üzere ileri endoskopik süreçler gerekebilmektedir. Bu sayede kansere dönüşebilecek polipler ameliyatsız olarak endoskopik formda erkenden alınabilmekte ve bu hastalık önlenebilmektedir. İleri endoskopi üniteleri bu bahiste çalışmalar yürütmektedir. Özel ünitede, özel ekipmanlar ve tecrübeli gastroentroloji uzmanları süreçleri çarçabuk yapılmaktadır.
Kolonoskopi taramaları düzgün yapılmamış ve kolon kanserinin çok erken evreleri yakalanamamış, endoskopik tedavi talihi kaçırılmış ise cerrahi müdahale ile tam tedavi gerçekleştirilebilir. Daha ileri evrelerde kemoterapi, radyoterapi yahut immünoterapi üzere tedaviler de kullanılabilir.
Hızlı kilo kaybına dikkat!
Kolon kanseri ile ilgili uzmana başvurulması gereken birtakım semptomlar bulunmaktadır.
• Karın ağrısı yahut krampları
• Sürekli kabızlık yahut ishal
• İshal yahut kabızlık sırasında kanlı dışkı
• Dışkılama sırasında ince dışkı
• Bağırsakta doluluk hissi yahut bağırsak boşaltımı hissi
• Yorgunluk, halsizlik yahut güç kaybı
• İştah kaybı yahut kilo kaybı
• Demir eksikliği anemisi (kansızlık)
• Bağırsakta tıkanıklık hissi
Bu durumda husus ile ilgili tecrübeli uzmanlara başvurmakta gecikmemek değerlidir.
Kolon kanserinden korunma yolları
Kolon kanseri, çeşitli faktörlerin bir ortaya gelmesi sonucu oluşur. Bu faktörler ortasında genetik yatkınlık, yaş, beslenme alışkanlıkları, hareketsiz ömür üslubu, inflamatuar bağırsak hastalıkları ve çevresel faktörler yer alabilir. Bu faktörler içerisinde düzeltilme talihi olanları düzelterek kolon kanserinden korunmak mümkündür. Kolon kanserinden korunmak için bilhassa beslenmeye ve fizikî aktiviteye dikkat etmek gerekmektedir. Şeker ve etin çok ağır olarak tüketilmesi, kolon kanserine davetiye çıkartmaktadır. Obezite, alkol ve sigaranın tüketilmesi kişiyi kolon kanseriyle karşı karşıya bırakacak ögeler ortasında yer almaktadır.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
